مناسبت ها
بلاگ
دلیل له شدن ساقه گیاهان| پیشگیری و درمان پوسیدگی ساقه و ریشه
- فرزانه فانی
اشتراک گذاری:
فهرست مطالب
پوسیدگی ساقه و ریشه یکی از بیماری‌های شایع و مخرب در گیاهان است که می‌تواند به سرعت گیاه را از پا درآورد. دلیل له شدن ساقه گیاهان معمولا به خاطر عواملی مانند آبیاری بیش از حد، زهکشی ضعیف و هجوم قارچ‌ها یا باکتری‌ها است. در این شرایط پایه گیاه نرم و پژمرده می‌شود و به درمان نیاز دارد، وگرنه ممکن است کل سیستم ریشه به توده‌ای پوسیده تبدیل گردد.
این مشکل تنها برای گیاهان آپارتمانی نیست و گاهی حتی درخت‌های تنومند و قدیمی را درگیر می‌کند. از آنجایی که شروع پوسیدگی ابتدا از ریشه است و به تدریج به ساقه و برگ‌ها سرایت می‌کند، شناخت به موقع علائم و استفاده از روش‌های پیشگیری و درمان برای حفظ سلامت گیاهان ضروری است.
نشانه‌های له شدن و پوسیدگی ساقه گیاهان چیست؟
پوسیدگی ساقه گیاهان آپارتمانی مانند زرد شدن برگ گیاهان، یکی از نشانه‌های جدی ضعف در سلامت گیاه است که معمولا به دلیل قارچ‌ها یا شرایط نامناسب محیطی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین دلیل له شدن ساقه گیاهان، آبیاری زیاد و تهویه نامناسب خاک است. این مشکل علائم ظاهری مشخصی دارد که در ادامه به هریک اشاره خواهیم کرد:
- نرمی و له شدگی: بافت ساقه در ناحیه آسیب‌دیده نرم شده و به راحتی فرو می‌رود؛ به‌طوری که گاهی حالت خیس یا آب‌زدگی دارد.
- تغییر رنگ: ساقه‌ای که نزدیک خاک است؛ به رنگ قهوه‌ای، سیاه یا سبز کم‌رنگ تغییر پیدا می‌کند که نشانه‌ای از پیشرفت عفونت است.
- بوی نامطبوع: در صورت پوسیدگی شدید، از ساقه یا ریشه بوی بد و زننده‌ای به مشام می‌رسد که معمولا نشان‌دهنده تجزیه بافت گیاه توسط باکتری‌ها است.
دلایل اصلی له شدن ساقه
در حال حاضر دلیل له شدن ساقه گیاهان به ترکیبی از شرایط نامناسب محیطی مانند آبیاری بیش‌ازحد، زهکشی ضعیف و گردش هوای ناکافی برمی‌گردد. این شرایط در رشد سریع قارچ‌ها و باکتری‌های بیماری‌زا در خاک و تخریب بافت ساقه موثر است. در ادامه به توضیح هریک از این دلایل اشاره می‌کنیم:
آبیاری بیش از حد و خفگی ریشه؛ شایع‌ترین علت
آبیاری زیاد و له شدن ساقه گل‌های خاک زی ارتباط مستقیمی با هم دارد، به‌طوری که یکی از شایع‌ترین دلایل آسیب به گیاهان محسوب می‌شود. وقتی خاک بیش از حد خیس بماند، امکان خفگی و کمبود اکسیژن ریشه گیاه بالا می‌رود. بنابراین نمی‌تواند به درستی مواد مغذی را جذب کنند. این ضعف در ریشه، گیاه را مستعد پوسیدگی و له شدن ساقه می‌کند.
بیماری‌های قارچی مانند فیتوفترا، پیتیوم، ریزوکتونیا
پاتوژن‌های قارچی مانند فیتوفترا، پیتیوم و ریزوکتونیا از عوامل اصلی پوسیدگی ریشه و ساقه در گیاهان هستند و معمولا باعث مرگ گیاهچه ساقه می‌شوند. دلیل له شدن ساقه گیاهان در بسیاری از موارد مربوط به فعالیت همین قارچ‌ها در محیط‌های مرطوب و تهویه نشده است.
بیماری‌های باکتریایی
بیماری‌های باکتریایی از دیگر عوامل مهم در له شدن و پوسیدگی ساقه و ریشه گیاهان است که فقط از طریق زخم‌ها یا نقاط آسیب‌دیده وارد بافت گیاه می‌شود. هدف اصلی این باکتری‌ها تجزیه سلول‌ها است تا بافت گیاه را به حالت خمیری، لزج یا توخالی دربیاورد. بیماری باکتریایی باعث پژمردگی و تغییر رنگ در ساقه و ریشه گیاه می‌شود.
خاک نامناسب با زهکشی ضعیف
از دیگر دلایل له شدن ساقه گیاهان خاک نامناسب با زهکشی ضعیف است؛ زیرا باعث حبس آب در اطراف ریشه می‌شود که این موضوع در فراهم کردن شرایط لازم برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌های مضر تاثیرگذار است. همچنین کمبود جریان هوا در خاک نامناسب، باعث خفگی ریشه و تخریب تدریجی بافت گیاه می‌شود.
آسیب فیزیکی به ساقه
ضربه هنگام جابجایی یا هرس نادرست جزو آسیب‌های فیزیکی به ساقه است که می‌تواند بافت گیاه را باز کند و باعث ورود عوامل بیماری‌زا شود. بنابراین بهتر است در هنگام جابجایی گیاه برای جلوگیری از له شدن ساقه، احتیاط کنید!
روش‌های پیشگیری از له شدن و پوسیدگی ساقه
برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه و عوامل بیماری‌زا با روش‌های پیشگیری آشنا شوید تا بتوانید از ماندگارترین گل‌های آپارتمانی خود به خوبی مراقبت کنید. در ادامه برای اطلاعات بیشتر به 4 روش کاربردی و موثر می‌پردازیم:
آبیاری صحیح و متناسب با نیاز گیاه
برای پیشگیری از له شدن و پوسیدگی ساقه، استفاده از روش‌های آبیاری دقیق و کنترل شده ضروری است. آبیاری‌هایی مانند سیستم قطره‌ای، رطوبت را مستقیما به ریشه می‌رساند بدون اینکه خاک را بیش از حد اشباع کند. از طرفی درک نیاز آبی هر گیاه و تنظیم دفعات آبیاری بر اساس نوع گیاه، فصل و شرایط محیطی، نقش مهمی در حفظ سلامت ساقه و جلوگیری از پوسیدگی دارد.
استفاده از خاک با زهکشی عالی و گلدان مناسب
همان‌طور که گفتیم، مهم‌ترین دلیل له شدن ساقه گیاهان، استفاده از خاک ضعیف و نامناسب است که باعث پوسیدگی ریشه و له شدن ساقه گیاه می‌شود. بنابراین برای پیشگیری از این اتفاق به خصوص برای گیاهان بالکنی، از همان ابتدا خاک با زهکشی عالی و گلدان با سایز مناسب را انتخاب کنید.
تهویه مناسب محیط
برای جریان هوای کافی در اطراف گیاه از تهویه مناسب محیط استفاده کنید تا رطوبت اضافی را کاهش دهید و از شرایط مساعد برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌های مضر جلوگیری نمایید. حفظ تهویه مناسب، به خصوص در فضاهای بسته آپارتمانی یا گلخانه‌ها، از تجمع رطوبت روی ساقه و برگ‌ها جلوگیری می‌کند.
ضدعفونی کردن ابزار و خاک در صورت لزوم
در صورتی که در محیطی مرطوب، آلوده و یا نزدیک به باکتری‌ها هستید، برای پیشگیری از له شدن ساقه گیاهان، ابتدا ابزار و یا خاک زهکشی شده را ضدعفونی کنید تا مانع از ورود پاتوژن‌های قارچی مانند فیتوفترا، پیتیوم و ریزوکتونیا شوید.
درمان گیاه با ساقه له شده چگونه است؟
اگر موارد گفته شده بالا را انجام نداده‌اید و اکنون گیاه آپارتمانی یا گلخانه‌ای شما دچار له شدگی و یا بیماری شده است، پس از بررسی علائم(تغییر رنگ و بوی بد) به سراغ درمان پوسیدگی ساقه بروید. در این بخش به چند مورد که در درمان ساقه له شده گیاهان نقش پررنگی دارد، اشاره می‌کنیم:
بررسی وضعیت ریشه و ساقه و جدا کردن قسمت‌های پوسیده
برای پیشگیری از گسترش بیماری، بررسی دقیق ریشه و ساقه گیاه ضروری است. به این ترتیب قسمت‌های پوسیده و له شده را با ابزار تمیز جدا کنید. این اقدام به کاهش عامل بیماری کمک می‌کند؛ زیرا معمولا دلیل له شدن ساقه گیاهان به بافت‌های آسیب‌دیده و عفونی مرتبط است.
تعویض خاک و گلدان با خاک استریل
تعویض خاک و گلدان با خاک استریل، همراه با تیمار گیاه با ساقه‌های خرد شده، به رفع بیماری‌های قارچی و باکتریایی کمک می‌کند. در این روش، گیاه را از گلدان قدیمی خارج کنید و در گلدان و خاک تمیز و استریل بکارید، سپس از ساقه‌های له شده به عنوان محرک طبیعی ریشه‌زایی استفاده کنید.
استفاده از قارچ‌کش درصورت تشخیص بیماری قارچی
در صورت تشخیص بیماری قارچی، از قارچ‌کش مناسب برای کنترل و درمان عفونت کمک بگیرید. زیرا درمان گیاه با تحریک مکانیزم‌های دفاعی طبیعی، روند بهبود بیماری قارچی ساقه گیاه را سریع می‌کند.
قلمه زدن از قسمت‌های سالم ساقه؛ به عنوان آخرین راه‌حل
قلمه‌زنی از ساقه‌های سالم به عنوان آخرین راه حل برای نجات گیاه شناخته می‌شود. دلیل له شدن ساقه گیاهان معمولا ناشی از آسیب یا بیماری قارچی است که برخی از افراد با درمان ساقه له شده روند بهبود را سریع و امکان‌پذیر می‌کنند.
جمع‌بندی
دلیل له شدن ساقه گیاهان چیست؟ دلایل مختلفی برای له شدن ساقه و پوسیدگی ریشه گیاه وجود دارد که شامل خاک نامناسب، آبیاری زیاد، پاتوژن‌های قارچی مانند فیتوفترا، پیتیوم، ریزوکتونیا و بیماری‌های باکتریایی می‌شود. برای درمان گیاه آپارتمانی خود می‌توانید از روش‌های پیشگیری جدید استتفاده کنید و در صورتی که نیاز به راهنما داشتید، با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
1- چرا ساقه گیاه آپارتمانی من نرم و له شده است؟
آبیاری زیاد باعث نرم شدن و له شدن ساقه‌های گیاهان آپارتمانی و باغچه‌ای می‌شود.
2- آیا می‌توان گیاهی که ساقه‌اش له شده را نجات داد؟
بستگی به شدت آسیب دارد، گاهی با تعویض خاک و هرس ممکن است گیاه دوباره شاداب و سرزنده شود.
3- چگونه از پوسیدگی ساقه سانسوریا جلوگیری کنیم؟
با آبیاری کم، خاک با زهکشی عالی و استفاده از لوازم ضدعفونی شده می‌توانید مانع از پوسیدگی ساقه سانسوریا شوید.
4- بهترین قارچ‌کش برای پوسیدگی ساقه چیست؟
بسته به نوع قارچ و پوسیدگی گیاه، کاربندازیم یا مانکوزب توصیه شود.
منابع:
اشتراک گذاری:
فهرست مطالب
مطالـب پیشــنـهـادی
کلیک کنید.