بلاگ
نکات کلیدی در نگهداری گل شمعدانی
- فرزانه فانی
اشتراک گذاری:
فهرست مطالب
گل شمعدانی با ظاهری شاداب و زیبا، زینت‌بخش باغ‌ها و مناظر تابستانی است. دو نوع محبوب از این گل وجود دارد که هر یک ویژگی‌های منحصربه‌فردی در رشد، رنگ و عطر دارند، اما همه آن‌ها در یک‌چیز مشترک‌اند: نگهداری آسان و جلوه‌ای کم‌نظیر در باغچه‌ها. این گل‌ها نه‌تنها به‌سادگی از نهالستان‌های محلی قابل تهیه‌اند، بلکه بهشت گرده‌افشان‌ها نیز هستند. البته به دلیل گرده و عطر زیاد، شمعدانی یک گل حساسیت‌زا محسوب می‌شود. در این مقاله، با توصیه‌های کارشناسان باغبانی، به نکات کلیدی در نگهداری گل شمعدانی، از کاشت و پرورش در باغچه و گلدان گرفته تا روش‌های جابه‌جایی و شناسایی بیماری‌های رایج، می‌پردازیم.
نور و دمای مناسب برای شمعدانی
پرورش گل شمعدانی که یک گیاه بالکنی نیز هست، با گل‌های زیبا و برگ‌های سبز و مخملی‌اش، نیازمند توجه دقیق به شرایط نوری و دمایی خاص است. این گیاه می‌تواند یک انتخاب عالی برای تزئین خانه یا باغچه شما باشد؛ مشروط بر آنکه محیطی مناسب برای رشد نگهداری گیاهان آپارتمانی، فراهم کنید. در ادامه، نکات مهم درمورد نور و دمای مناسب برای نگهداری گل شمعدانی آورده شده است.
نور مناسب برای نگهداری گل شمعدانی در آپارتمان
این گیاه آپارتمانی، به نور روشن و غیرمستقیم احتیاج دارد. بهترین محل برای قرار دادن گلدان شمعدانی، نزدیک پنجره‌ای است که به سمت جنوب یا غرب باز می‌شود. زیرا در این مکان، نور ملایم و فیلترشده‌ای دریافت خواهد کرد. در فصول کم‌نور مانند پاییز و زمستان، استفاده از لامپ‌های رشد برای گیاهان می‌تواند به جبران کمبود نور طبیعی کمک کند. به‌منظور برخورداری از نور مناسب برای گیاهان داخلی، پیشنهاد می‌شود که گلدان شمعدانی هرچند روز یک‌بار بچرخد.
اگر شمعدانی را در فضای بیرون نگهداری می‌کنید، برای دستیابی به شرایط رشد شمعدانی، نیاز به حداقل شش ساعت نور مستقیم خورشید دارد. در مناطق گرم، بهتر است گیاه صبح‌ها از نور خورشید بهره‌مند شود و در ساعات داغ‌تر روز در سایه قرار بگیرد تا برگ‌ها آسیب نبینند.
دمای مناسب برای نگهداری گل شمعدانی
دمای محیط بر سلامت شمعدانی تأثیر زیادی دارد. این گیاه در دمای ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد رشد بهتری خواهد داشت. سرد شدن ناگهانی یا گرمای شدید می‌تواند باعث ریزش برگ‌ها یا توقف رشد شود. بنابراین، بهتر است گلدان شمعدانی را از منابع سرما یا گرمای مستقیم دور نگه دارید. در تابستان، استفاده از پارچه‌های سایه‌بان یا مالچ برای کاهش دمای خاک مفید خواهد بود.
آبیاری و تغذیه شمعدانی باید چگونه باشد؟
آبیاری مناسب یکی از عوامل مهم در نگهداری گل شمعدانی است. این گیاه نسبت به کم‌آبی مقاوم است، اما خاک خشک می‌تواند به ریشه‌ها آسیب بزند. آبیاری باید زمانی انجام شود که لایه بالایی خاک تا عمق ۲ سانتی‌متر خشک شده باشد. روش‌های آبیاری مناسب گل شمعدانی در خانه، شامل آبیاری عمیق است تا آب به ریشه‌ها برسد، ولی نباید خاک غرقاب شود. در فصول گرم، هر دو تا سه روز یک‌بار آبیاری لازم است.
کوددهی مناسب برای رشد بهتر گل شمعدانی، یکی از توصیه‌های مهم برای نگهداری از این گل زیبا است. کود مایع رقیق‌شده که همراه با آبیاری استفاده می‌شود، مواد مغذی موردنیاز گیاه را تأمین می‌کند و در زمان گلدهی بسیار مؤثر است. کوددهی مناسب باید از اواسط بهار تا اوایل پاییز انجام شود. در فصل استراحت گیاه، کوددهی باید متوقف گردد. همچنین، خاک ایده‌آل برای کاشت و نگهداری گل شمعدانی باید زهکشی مناسبی داشته باشد تا از تجمع رطوبت جلوگیری کند.
هرس، راز گلدهی بیشتر
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید، هرس کردن صحیح گل شمعدانی برای گلدهی بیشتر است. هرچه گل‌های پژمرده یا شاخه‌های ضعیف را زودتر ببُرید، گیاه قوی‌تر شده و گل‌های جدیدتری می‌دهد. درواقع، با یک قیچی ساده، فرصت شکوفایی بیشتری به شمعدانی‌تان می‌دهید.
نگهداری گل شمعدانی در زمستان
خیلی‌ها این سؤال را می‌پرسند که چگونه گل شمعدانی را در زمستان نگهداری کنیم؟ چون شمعدانی گرماطلب است، هوای سرد زمستان برایش خوشایند نیست. باید گلدان را به داخل خانه منتقل کنید، برای پرورش گل شمعدانی در آپارتمان، جایی با نور مناسب و دمای نسبتاً ثابت را انتخاب کنید. آبیاری را کم ولی منظم ادامه دهید و اگر دیدید خاک خشک‌شده، کمی آب بدهید. نگهداری گل شمعدانی در زمستان شاید کمی چالش‌برانگیز باشد، اما با کمی دقت، گیاهتان سالم می‌ماند.
روش‌های تکثیر شمعدانی
اگر یک‌بار تجربه‌ی پرورش شمعدانی را داشته باشید، حتماً می‌دانید که این گل دوست‌داشتنی چقدر راحت دل آدم را می‌بَرد. اما سؤال اینجاست: چطور می‌توانیم از یک بوته شمعدانی، چند گلدان دیگر بسازیم و همه‌شان را هم سرحال و پرگل نگه‌داریم؟ در ادامه این مطلب می‌خواهیم خیلی خودمانی و کاربردی، درباره‌ی تکثیر شمعدانی صحبت کنیم. اگر اهل گل و گیاه هستید یا تازه می‌خواهید وارد دنیای باغبانی خانگی شوید، این راهنما برای شماست.
چه زمانی شمعدانی را تکثیر کنیم تا بهترین نتیجه را بگیریم؟
وقتی از روش‌های تکثیر گل شمعدانی در منزل، حرف می‌زنیم، مهم‌ترین نکته، انتخاب زمان درست است. اواخر بهار تا اوایل تابستان و یا روزهای خنک پاییزی، بهترین زمان‌ها برای قلمه‌گیری هستند. در این فصل‌ها، گیاه آمادگی بیشتری برای ریشه‌زایی دارد.
تکثیر شمعدانی با قلمه
بدین منظور، کافی‌ست از شاخه‌های شاداب، یک قلمه‌ی ۸ تا ۱۰ سانتی بگیرید. برگ‌های پایینی را جدا کنید، کمی پودر ریشه‌زا به تهش بزنید و در ترکیبی از پرلیت و خزه یا خاک مناسب برای گلدان‌های خانگی بکارید. این کار ساده‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید!
برای رسیدن به نتیجه عالی، از یک گلدان با زهکشی خوب استفاده کنید. اگر بتوانید با یک کیسه پلاستیکی شفاف روی گلدان را بپوشانید، مثل این است که برایش یک گلخانه‌ی کوچک ساخته‌اید! بعضی‌ها ترجیح می‌دهند قلمه‌ها را مستقیم در خاک باغچه بکارند که البته شدنی است، فقط حتماً اجازه بدهید ته قلمه یکی دو روزی خشک شود تا از بیماری در امان بماند. این‌یکی از همان نکته‌های طلایی در روش‌های تکثیر گیاهان زینتی است.
تکثیر شمعدانی با بذر
برای کاشت انواع گل ازجمله شمعدانی، می‌توانید از بذر آن استفاده کنید. برای این کار، ابتدا دانه‌ها را در عمق نیم سانتی‌متری خاک پیت ماس قرار دهید و پس از ریختن خاک روی دانه‌ها، خیلی آرام آبیاری کنید. گلدان‌های جوان را در دمای 20 درجه سانتی‌گراد قرار دهید. برای رسیدن به نتیجه بهتر، روی خاک را با نایلون بپوشانید و هر روز هوادهی کنید تا کپک نزند.
معمولا حداکثر 7 روز طول می‌کشد تا بذرها جوانه بزنند. نکته مهم اینکه گیاه شمعدانی نسبت به تغییر ناگهانی دما بسیار حساس است. بنابراین به یکباره نایلون را از روی آن برندارید. با پدیدار شدن اولین برگ، یک سوراخ روی نایلون ایجاد کنید و همگام با رشد گیاه، این سوراخ‌ها را بیشتر کنید تا به دمای محیط عادت کند. پس از برداشتن نایلون می‌توانید از زیبایی‌های حاصل دسترنج خود لذت ببرید.
مشکلات رایج نگهداری گل شمعدانی و راه‌حل‌ها
در مسیر نگهداری گل شمعدانی ممکن است با چند مشکل ساده اما مهم روبه‌رو شوید.
زرد شدن برگ‌ها: نور و آب
حتماً دیده‌اید که بعضی برگ‌های شمعدانی شروع به زرد شدن می‌کنند. دلایل زرد شدن برگ‌های گل شمعدانی و راه‌حل‌ها معمولاً یکی از این موارد است:
- نور ناکافی
- آبیاری اشتباه
- خاکی که بیش‌ازحد خیس مانده
شمعدانی عاشق نور است، پس آن را کنار پنجره‌ای پرنور بگذارید و اجازه ندهید خاکش باتلاقی شود!
بیماری‌ها: دشمن پنهان در نگهداری گل شمعدانی
بیماری‌های رایج گل شمعدانی و درمان آن‌ها موضوعی است که نباید آن را دست‌کم گرفت. زنگ شمعدانی و کپک خاکستری دو مورد شایع هستند. برای مقابله با این بیماری‌ها، اول از همه برگ‌های خراب را جدا کنید. دوم، تهویه محیط را بهبود دهید و در صورت لزوم، از قارچ‌کش‌های سبک استفاده نمایید.
آفات: دشمن آرام نگهداری گل شمعدانی
گاهی ممکن است مگس سفید یا سبز به شمعدانی‌تان حمله کنند. در این مواقع، از محلول‌های مناسب یا اسپری‌های سبک استفاده کنید. سوراخ‌شدن برگ‌ها هم گاهی از وجود کرم‌ها خبر می‌دهد که باید با حشره‌کش کنترل شوند. این هم بخشی از مشکلات رایج گیاهان آپارتمانی است که با کمی دقت برطرف می‌شود.
جمع‌بندی
برای نگهداری گل شمعدانی که جزو ارزان‌ترین گل‌های طبیعی محسوب می‌شود، انتخاب مکان آفتاب‌گیر با خاک زهکشی‌شده ضروری است. این گیاهان مقاوم، پس از استقرار، تحمل خشکی دارند، اما در گرمای شدید به آبیاری منظم نیاز دارند. هرس یک‌سوم گیاه در پایان تابستان، رشد جدید و گلدهی را تقویت می‌کند. استفاده از کودهای مناسب در بهار و تابستان و حذف گل‌های خشک‌شده، به پرپشتی و شکوفایی بیشتر کمک می‌کند. برای پیشگیری از آفات مانند حلزون و بیماری‌هایی نظیر زنگ شمعدانی، از آبیاری زیاد پرهیز کنید. با رعایت این نکات، نگهداری گل شمعدانی آسان و لذت‌بخش خواهد بود.
سؤالات متداول
- چگونه از گل شمعدانی قلمه بگیریم؟
برای تکثیر شمعدانی، ساقه‌ای سالم را با زاویه ۴۵ درجه و دقیقاً از زیر یک گره برش دهید. گره‌ها برآمدگی‌هایی روی ساقه هستند که محل رویش برگ یا ریشه جدیدند. این نقطه بهترین مکان برای ریشه‌زایی در قلمه‌زنی است و شانس موفقیت را افزایش می‌دهد.
- چگونه باید از گل شمعدانی مراقبت کرد؟
برای نگهداری گل شمعدانی، آن را در خاکی مرطوب اما با زهکشی مناسب و در معرض آفتاب کامل بکارید. در پایان تابستان گیاه را هرس کنید و قلمه بگیرید. در فصل سرما، گلدان را به فضای داخلی منتقل کنید تا گیاه در سال بعد دوباره رشد کند. - چرا برگ‌های شمعدانی زرد می‌شوند؟
شمعدانی‌ها به نور مستقیم نیاز دارند و روزانه حداقل شش تا هشت ساعت باید در معرض آفتاب باشند. کمبود نور باعث زرد شدن برگ‌ها می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، گلدان را به محلی با نور طبیعی کافی منتقل کنید تا گیاه سلامت و شاداب باقی بماند.
4. بهترین زمان برای تعویض گلدان گل شمعدانی چه موقعی است؟
تعویض گلدان در زمان مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است. بهترین زمان برای این کار اوایل بهار است؛ زمانی که گیاه آماده شروع دوره رشد جدید خود می‌شود.
منابع:
اشتراک گذاری:
فهرست مطالب
مطالـب پیشــنـهـادی
